ارزیابی مقاومت ارقام و لاین های گندم نسبت به بیماری لکه برگی سپتوریایی در مراحل گیاهچه ای و گیاه کامل

در این تحقیق مقاومت 230 رقم تجاری و لاین امیدبخش گندم نسبت به قارچ عامل بیماری لکه برگی سپتوریایی (mycosphaerella graminicola) در مرحله گیاهچه ای در گلخانه های واحد بیماری های غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج و در مرحله گیاه کامل در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی گرگان مورد بررسی قرارگرفت. ارزیابی مقاومت گیاهچه ای با استفاده از سه پاتوتیپ پرآزار (high virulent) قارچ عامل بیماری انجام شد. ژنوتیپ های گندم در مرحله یک برگی به صورت جداگانه با سوسپانسیون اسپور پاتوتیپ های قارچ مایه زنی شد و واکنش گیاهچه ای 21 روز پس از مایه زنی به صورت درصد سطح نکروتیک برگ و درصد پوشش پیکنید مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ارزیابی مقاومت گیاهچه ای نسبت به پاتوتیپ های 87001، 87051 و 88005 نشان داد که به ترتیب 49، 25 و 34 درصد ارقام و لاین های مورد آزمایش مقاوم بوده و بقیه ژنوتیپ ها دارای درجات مختلفی از واکنش حساسیت بودند. رقم دریا و لاین های s-87-1، s-87-10، s-87-15، s-87-16، s-87-17، s-87-18، s-87-20، s-87-22، c-86-1، c-86-5، c-85-4، c-85-6، c-85-9، c-81-10، c-80-4، n-86-12، n-83-3 و m-85-16 و نسبت به هر سه جدایه قارچ مقاوم تشخیص داده شدند. ارزیابی مقاومت گیاه کامل بر اساس مقیاس دو رقمی 99-00 نشان داد که 39 درصد ژنوتیپ ها مقاوم بودند. با توجه به نتایج به دست آمده از واکنش گیاهچه ای و گیاه کامل، بیش از 50 درصد ارقام و لاین ها نسبت به جدایه های این بیماری حساسیت نشان دادند. ژنوتیپ های دارای مقاومت قابل قبول می توانند در برنامه های به نژادی گندم به عنوان منابع مقاومت مورد استفاده قرار گیرند.